Ik ga het praktijkgerichte vak aanbieden! Wat nu?


Vanaf schooljaar 2024-2025 mag elke school met een gemengde of theoretische leerweg (of allebei) het praktijkgerichte vak ontwikkelen en aanbieden. Misschien heeft jouw school daar ook subsidie voor gekregen. Waar moet je allemaal aan denken? Hieronder vind je een aantal tips.

Overleg intern over de mogelijkheden

Welk praktijkgerichte vak wil je gaan aanbieden? Past het bij het aanbod en de visie van de school? Heeft de school ruimte om het vak aan te bieden? Is er budget? Stem deze vragen af met de schoolleiding. Een handig hulpmiddel bij deze vragen is de handleiding van OCW. Hierin staan de belangrijkste aandachtspunten bij de invoering van het praktijkgerichte vak op jouw school. Het gaat dan vooral om de regels: wat is de plek in het examenprogramma, welke bevoegdheden gelden, en welk praktijkgericht vak mag jouw school aanbieden.

Bekijk de examenprogramma's en maak een keuze uit de 13 praktijkgerichte vakken

De examenprogramma’s voor de 13 praktijkgerichte vakken vind je op de op de op de website van SLO. Je kunt één of meerdere programma’s aanbieden. Bij de examenprogramma’s vind je contexten over het praktijkgerichte programma en informatie over de manier waarop je de examenprogramma’s kunt vertalen in een onderwijsprogramma.

Vraag subsidie aan

Er is een subsidieregeling die scholen tegemoetkomt bij het ontwikkelen en aanbieden van een praktijkgericht vak. De eerste aanvraagronde was afgelopen maart. Als je aanvraag is uitgeloot of afgewezen, of als je nog geen aanvraag hebt gedaan, zijn er nog twee mogelijkheden om subsidie te ontvangen. Er volgen namelijk nog twee aanvraagrondes: in januari 2025 (van 15 januari 2025 tot en met 17 februari 2025) en in januari 2026 (van 15 januari 2026 tot en met 17 februari 2026). Bekijk de subsidieregeling  en ga naar de website van DUS-I waar je te zijner tijd een aanvraag kunt doen.

Als je geen pilotschool bent geweest, kun je het praktijkgerichte vak eerst een jaar gaan ontwikkelen voordat je het gaat aanbieden. Pilotscholen moeten het vak twee jaar aanbieden; zij hebben het immers al tijdens de pilot ontwikkeld.

Het praktijkgerichte vak is een officieel examenvak. Je kunt het praktijkgerichte vak ook aanbieden zonder subsidie.

Zet het examenprogramma om in een onderwijsprogramma en een PTA

In het examenprogramma vind je de eindtermen waar een leerling aan moet voldoen, maar dit moet nog omgezet in een onderwijsprogramma met PTA: de lessen en (te toetsen) opdrachten die de leerlingen krijgen. SLO heeft hiervoor als hulpmiddel een curriculair spinnenweb ontwikkeld. Ook staan in de examenprogramma’s voorbeelden van opdrachten die bij een eindterm zouden kunnen passen (“te denken valt aan”). Dit is overigens geen verplichte examenstof, omdat het voorbeelden zijn. De eindtermen zijn als volgt opgebouwd:

Doelzin Beschrijft de essentie Verplichte wettelijke examenstof
Het gaat hierbij om Verduidelijkt waar het in de doelzin om gaat Verplichte wettelijke examenstof
Te denken valt aan Illustreert toepassingen van de eindterm Geen verplichte examens

Maak praktijkgerichte opdrachten en zoek opdrachtgevers

Het praktijkgerichte vak draait om de levensechte opdrachten die leerlingen krijgen. Zo komen ze in aanraking met de wereld buiten de school. De eerste stap daarvoor is dat de school zelf contact zoekt met bedrijven en instellingen in de omgeving. Samen kunnen jullie een opdracht ontwikkelen. Vind je dat moeilijk, dan kan een cursus van www.bijscholingpgp.nl je daarbij helpen. Het cursusaanbod bestaat onder andere uit cursussen genaamd “Hoe maak ik een goede praktijkgerichte opdracht?” en “Hoe ontwikkel je een goed bedrijvennetwerk?”. Je hoeft niet voor elke praktijkgerichte opdracht een bedrijf te vinden.

Maak gebruik van eerdere ervaringen van andere scholen

Binnenkort kun je als school die het praktijkgerichte vak wil gaan ontwikkelen of aanbieden, lid worden van een community. Zodra dat mogelijk is, wordt je hierover bericht. In de tussentijd vind je op de website www.praktijkgerichteprogrammas.nl inspiratieartikelen die vertellen hoe andere scholen het ontwikkelen en aanbieden van het praktijkgerichte vak hebben aangepakt. Deze artikelen kunnen je helpen bij het vormgeven van een opdracht op jouw school. Mogelijk staan deze scholen ook open voor contact om hun ervaringen te delen en tips te geven.

Heb je nog vragen? Mail dan vmbo@slo.nl voor vragen die over de examenprogramma’s gaan en praktijkgerichteprogrammas@ocw.nl voor vragen over beleid of het onderwijsstelsel.